Dolomit taşı Türkiye ve Dünya’da oldukça geniş bir rezerve sahiptir. Doğal dolamit taşı nerelerden çıkarılır? Üretimi Dünya çapında 120 tonu bulmaktadır. Bu üretimin yarısına yakınını ise ABD karşılamaktadır. Brezilya, Belçika, Polonya, Avustralya, Birleşik Krallık, Japonya gibi ülkelerde yılda 1 milyon ton üretim yapabilmektedir. Belçika ve Kanada ise ABD’den sonra en çok üretimi yapan ülkelerdir.
Dolomit Taşı Nedir?
Dolomit kayası, CaMg(CO3)2 mineralini yüksek oranlarda içeren tortul bir karbonat kayasıdır. Eski yayınlarda, magnezyum eksikliği olan dolomitler veya magnezyum bakımından zengin kireçtaşları için ayrılmış bir terim olan magnesian kireçtaşı olarak adlandırılmıştır. Dolomit, neredeyse eşit miktarda magnezyum ve kalsiyumun oranına sahiptir.
Dolamit Taşı Nasıl Oluşur?
Çoğu dolomit, kireçtaşı veya kireç çamurunun magnezyumla değişmesi sonucu olarak oluşmuştur. Dolomit erozyona karşı dayanıklıdır. Dolomit zayıf asidik yeraltı sularında kireçtaşından daha az çözünür ancak zamanla çözelti özellikleri (karst) geliştirebilir. Dolomit bir petrol ve doğal gaz deposu olarak hareket edebilir.
Dolomit taşı aslında dolomit mineraliyle karıştırılabilmektedir. Bunu önlemek amacıyla 1948 yılında dolostone terimi önerilmiştir. Ancak dolomit ismi ona 18. yüzyıllın sonunda verilmiştir ve teknik önceliğe sahiptir.
Dolomit Taşının Özellikleri
Dolomit minerali, eşkenar dörtgene benzer şekilde ve beyaz, pembe, gri, ten rengi olarak kristalleşir. İnce toz formuna getirilmediği sürece dolomit taşı, seyreltik hidroklorik asit içinde çözünmez. Yapısında az oranlarda demir bulunur. Bu demir sayesinde sarı, kahverengi tonları alabilir. Mangan içeriği yüksek olduğunda ise pembe rengi alır. Çinko ve kobalt ise magnezyumun yerini almaktadır. Taş karstik arazi oluşumuna destek olmaktadır.
Dolomit Taşı Nerelerde Kullanılır?
Dolomit taşı çok farklı amaçlar için kullanılmaktadır. Süs taşı, magnezyum üretimi gibi amaçlara sahiptir. Buna ek olarak dolomit taşının kullanıldığı alanları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Magnezyum oksit kaynağı
- Petrol rezervuar kayası
- Demirin yerine ve çeliği eritmek için
- Topraklar için ph tamponu
- Deniz akvaryumlarında substrat
- Katranın tahrip olması için katalizör
Parçacık fiziği alanında da kullanılmaktadır. Türkiye’de dolomit taşı sıkıntısı yoktur ve büyük kısma demir-çelik ve cam üretiminde kullanılmaktadır.
